Köpüklü ishal dışkının içeriğinde çok fazla yağ ve mukusun bulunduğunu gösteren bir durumdur. İshal sırasında dışkıda köpük görülmesi haricinde renginde değişiklik de görülebilmektedir. Genellikle bu durum diğer hastalıkların belirtisidir.
Pankreatit, çölyak hastalığı, irritabl bağısak hastalığı gibi pek çok nedenle oluşabilmektedir. Bu nedenle böyle bir durumla ilk defa karşılaşmanız halinde muhakkak bir hekime başvurunuz.
Köpüklü İshal Nedir?
İçerisinde kabarcıklar bulunan çoğunlukla sarı renge yakın renkte olan dışkıya köpüklü ishal denir. Dışkıda kabarcık yapısı olduğundan dolayı bu adı alır.
Köpüklü ishalin genel özelliklerini şu şekilde sayabiliriz:
- Kabarcık içermesi en önemli belirleyicisidir.
- Normalde kahverengi tonlarında olan dışkı sarı tonlarındadır.
- Tüketilen besinlere göre de köpüklü dışkılama gözlenebilir.
- Bazı durumlarda yenilen yiyeceklere karşı oluşan reaksiyonlar sonucu da olabilmektedir.
- Bazı patolojik durumlar, hastalıklar da buna neden olabilmektedir.
Köpüklü İshal Nedenleri
Köpüklü ishal pek çok sebepten dolayı meydana gelebilir. Bu sebepleri sıralayacak olursak:
- İçeriğinde çok fazla yağ ve mukus bulunduran dışkılar köpüklü görünüme yol açar.
- Köpüklü ishal çoğunlukla tüketilen besinlerden kaynaklanır. Özellikle yaz mevsimlerinde sıcaklıktan dolayı bozulan yiyecekler buna sebep olabilir.
- Dengesiz bir şekilde beslenmek de bağırsak florasını bozarak köpüklü ishale sebep olabilir.
- Uzun süren, sıklıkla tekrarlayan, geçmeyen köpüklü ishal durumu söz konusu ise altta yatan bir sağlık sorunu olduğunu gösterebilir. Başka bir hastalığınız olabilir.
- Bağırsaklardaki emilim bozuklukları sonucu yağ düzgün emilemeyebilir. Bu durumda emilemeyen yağ dışkıyla atılır. Çok fazla yağ içeren dışkı köpüklenmeye neden olur.
- Daha yumuşak bir dışkılama; soluk renkli, kötü kokulu dışkı yağ emilim bozukluğunuzun olduğunun bir göstergesi olabilir. Buna yol açanlara örnek olarak; bazı ilaçlar, kistik fibrozis, pankreatit verilebilir.
Dışkının atılmasında en önemli faktör mukustur. Dışkının daha kolay atılmasına ve bağırsağın korunmasını sağlar. Mukus çıkışının fazla olduğu dışkılama, hastalık belirtisi olabilir.
Köpüklü İshal Ne Kadar Sürer?
Köpüklü ishalin süresi altında yatan nedene bağlıdır. Çoğunlukla semptomlar birkaç günde ortaya çıksa da kısa sürede tamamen iyileşir. Ancak kronik bağırsak hastalıklarında semptomlar ve köpüklü dışkılama durumu tekrarlayabilir.
Bazı besinlere karşı gelişen intolerans sonucu görülen köpüklü diyarede intölerans gelişen besinler tüketilmeye devam ettikçe semptomlar geçmez. Ancak bu besinlerden uzak durulması halinde semptomlar ortadan kaybolacaktır.
Köpüklü İshal Görülen Hastalıklar
Köpüklü ishal bazı hastalıkların belirtisi olabilir.
Bu hastalıklardan bazıları şunlardır;
- Çölyak Hastalığı
- Pankreatit
- Bağırsak Sendromu
- Kistik Fibrozis
Çölyak Hastalığı
Çölyak hastalığı köpüklü ishalin gözlendiği en yaygın hastalıktır. Bağışıklık sistemi bozuklukları sonucu oluşur. Genetik geçiş gösteren bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip kişiler glütene karşı hassastır.
Glüten içeren gıdalar tüketmeleri durumunda bağışıklık sistemleri birtakım tepkiler göstererek bağırsaklarının iç duvarına zarar verir. Zarar gören iç duvar emilim fonksiyonları sekteye uğrar.
Emilimin azalması ya da bozulması en çok yağ metabolizmasında gözlenir. Bunun sonucunda da köpüklü dışkı (gaita) gözlenir.
Çölyak hastalığının teşhisi için dışkı örneği ve kan tahlili kullanılır. Gerekli görülürse kesin tanı için bağırsak biyopsisi yapılır. Kesin bir tedavisi olmamakla beraber glüten içeren besinlerin tüketiminden kaçınmak semptomların ortaya çıkmasını engeller.
Pankreatit
Sindirim sistemimizin en önemli organlarından biri olan pankreasın iltihaplanması sonucunda pankreatit oluşur. Pankreatit akut ve kronik olarak gözlenebilmektedir.
Özellikle kronik seyir gösteren pankreatit hastalarında yağ emiliminde bozulmalar gözlenir. Bunun sonucunda yağlı ve köpüklü dışkılama ortaya çıkabilir.
Irritabl Bağırsak Sendromu ( Huzursuz Bağırsak Sendromu )
İrritabl bağırsak sendromu kalın bağırsaktaki fonksiyonel bir bozukluk sonucu ortaya çıkar. Her ne kadar kalın bağırsağın kendisinde bir anormallik olmasa da fonksiyonları sekteye uğramış durumdadır.
Kalın bağırsaktaki bu fonksiyon bozukluğu sonucu:
- Mukuslu Dışkılama
- Köpüklü İshal
- Karın Ağrısı
- Gaz
- Şişkinlik gibi şikayetlere neden olur.
Semptomlara göreve tedavinin gidişatı değişmekle beraber gaz oluşumuna neden olabilecek her türlü yiyecek ve içecekten kaçınmak gerekir.
Enfeksiyon
Mide ve bağırsak kanalını ele geçiren bakteri, virüs ya da parazit sonucu enfeksiyonlar oluşabilir.
Oluşan bu enfeksiyonlar sonucu:
- köpüklü ishal
- kötü kokulu dışkı
- mide bulantısı
- ateş
- karın krampları
- baş ağrısı gözlenebilir.
Enfeksiyona bağlı köpüklü dışkılamanın bir kısmı kendiliğinden geçse de bir kısmı da antiparaziter tedaviye ihtiyaç duyar.
Bağırsak Ameliyatları
Bağırsak ameliyatlarının köpüklü ishale neden olmasıyla beraber özellikle kalın bağırsağın bir kısmının çıkarılmasıyla kısa bağırsak sendromu oluşur. Bunun sonucunda da kronik diyare ve köpüklü gaita gözlenir.
Genellikle kısa sürede düzelen bu sendrom, geçmeyen inatçı bir hal alırsa bu durumda hastanın diyetinde düzenlemelere gidilir.
Malabsorbsiyon Sendromu
Malabsorbsiyon sendromu diğer bir adıyla enzim bozukluğu sendromu; besinlerin emiliminde bozukluklar olmasıyla ortaya çıkar. Bu hastalığa sahip kişilerde bazı besinlere karşı ( ör: yumurta, deniz ürünleri, früktoz, laktoz vb. ) intolarans gösterir.
Oluşan bu intolerans besinlerin alımından sonra ishal şeklinde çıkarılmasına, şişkinliğe ve mide bulantısına neden olur.
Kistik Fibrozis
Kistik fibrozis genetik bir hastalıktır. Sindirim kanalı ve akciğerde mukus birikimine neden olur.
Bu durumda:
- Soluk renkte
- köpüklü dışkı
- kötü kokulu dışkı
- şişkinlik
- kabızlık gibi belirtileri ortaya çıkabilir.
Bebeklerde Köpüklü İshal
Annelerin sıklıkla endişe ettiği bebeklerde köpüklü ishal gözlenmesi aslında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Annenin sütünde bulunan laktoza bebeğin fazla maruz kalması dışkının köpüklenmesine neden olur. Bunun nedeni çoğunlukla bir memeden yeteri kadar süt emmeden diğer memeye geçmektir. Bunu önlemek için bir memeden en az 20 dakika emmeden diğerine geçilmemesi önerilir.
Bebeklerde görülen köpüklü dışkılamaya eşlik eden semptomların varlığı son derece önemlidir. Aşağıdaki belirtilerin eşlik etmesi bebeklerde enfeksiyon belirtisi olabilir:
- Ateş
- Karın ağrısı
- Huzursuzluk
- Artan ağlama
- Daha az sıvı alma isteği
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Bu durum çoğu insanın başına gelebilecek geçici bir durumdur. Belirtiler bir iki gün içinde geçer. Ancak uzun süre geçmeyen ya da sıklıkla tekrarlayan bir durum varsa bir doktora başvurulması gereklidir.
İshal uzun süreli devam ederse ciddi sağlık problemlerine sebep. Özellikle bebekler ve çocuklarda görülen ishalde hızlı bir şekilde doktora başvurulması tavsiye edilir.
Özellikle aşağıdaki belirtiler köpüklü dışkılamanıza eşlik ediyorsa tedavi almanız gerekir:
- şiddetli karın ağrısı
- 38 derece ve üzeri ateş
- 2 günden fazla süredir devam eden köpüklü ishal durumu
- Baş dönmesi
- Kanlı dışkılama
Uzun süren köpüklü ishal sonrası vücudunuzda;
- Susuzluk,
- Halsizlik,
- Baş ağrısı,
- Bulantı ve kusma,
- Karın ağrısı gibi semptomlar görülebilir.
Köpüklü İshal Tedavisi
Köpüklü ishal tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir. Hastanın yeme alışkanlıkları ve son günlerde değişen bir yeme alışkanlığı durumu sorgulanır. Doktorunuzun istediği tetkikler sonucu altta yatan neden tespit edilir ve ona yönelik bir tedavi planı oluşturulur.
Tedavi süreçleri şu şekilde ilerler:
- Çölyak hastaları için glütensiz beslenme düzenine geçiş önerilir
- Bağırsak enfeksiyonları için ilaç tedavisine başvurulur
- Parazitler için antiparaziter ilaçlar kullanılır.
- Gıda intoleransı ile oluşması durumunda neden olan gıda bulunarak beslenmeden çıkarılır.
- Pankreatit için ilaç tedavisi uygulanır.
- İrritabl bağırsak sendromunda beslenme düzeninde değişikliğe gidilir. Fazla gaz yapacak gıdaları tüketmekten kaçınılması önerilir.
- Ayrıca altta yatan sebep ne olursa olsun ishal durumunda kaybedilen sıvı miktarının fazla olması durumunda hastaya intravenöz ( damar yoluyla ) sıvı takviyesi yapılır.
Fenilketonüri hastalığı dikkatinizi çekebilir.
Köpüklü İshal Tehlikeli mi ?
Bu durum çoğunlukla beslenme düzeni ile alakalı olup çoğunlukla tehlikeli değildir. Ancak uzun süre devam eden durumlarda ya da eşlik eden semptomlar olması durumunda tehlikeli olabilmektedir.
Köpüklü İshal Corona Belirtisi midir ?
Covid 19 durumunda çoğunlukla solunum yollarına bağlı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Ancak SARS-CoV-2’nin belirtileri olarak COVID-19’lu hastalarda ishal, bulantı kusma gibi sindirim sistemine bağlı belirtiler gözlenmiştir.
Kaynak: verywellHealth
