Diş apsesi, diş etimizin yüzeyinde dairesel bir şişkinlik olarak kendini gösteren bir enfeksiyondur. Bu durum günlük hayatta çok sık ortaya çıkmaktadır. Peki diş apsesi neden oluşur ve nasıl tedavi edilir gibi diş hekimlerine çok sık sorulan soruları sizler için araştırdık ve detaylı bir şekilde yazımızda yer almaktadır.
Diş apsesi diş kanalındaki sinirlerin enfeksiyonu sebepli bir apse ise ‘Periapikal Apse’ olarak, eğer diş eti kaynaklı sebeplerden oluşmuş ise ‘Periodontal Apse’ olarak adlandırılır. Her iki çeşidinin de en kısa zamanda uygun tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınması gereklidir. Aksi takdirde yüzde şişmelere ve dayanılmaz ağrılara sebep olabilir.
Diş Apsesi Nedir?
Diş apsesi, diş veya diş eti kaynaklı olarak oluşmuş enfeksiyonun kendini diş etinde kırmızı renkte, parlak ve şişkinlik olarak göstermesidir. Kimi zaman ağrılı kimi zaman ise varlığını bile hisstmediğimiz formlarda olabilir. Bastırınca içindeki pü boşaltılabiliyor ve bir süre düzleşebiliyor. Fakat enfeksiyona sebep olan faktör varlığını sürdürdükçe şişmeye devam eder.
Dişten dolayı mı yoksa diş eti kaynaklı mı olduğu yapılan muayenelerde ortaya çıkar. Diş eti kaynaklı apseler, ağız hijyeninin yetersiz olduğu durumlarda ortaya çıkar. Diş kaynaklı apseler ise kanal içindeki sinirin çürükler tarafından enfekte olmasıyla oluşur.
Diş Apsesi Neden Oluşur?
Diş eti kaynaklı apseler diş eti ve diş arasındaki ceplere bakterilerin kaçması, kötü ağız hijyeni sebebiyle temizlenmeyerek bu bakterilerin oluşturduğu plakların derinleşmesiyle oluşur. Plaklar derinleştikçe diş etinin şişmesine, çekilmesine, kanamasına ve dişlerimizi çenede tutan kemik yapısının aşınmasına sebep olur. Bu hastalığa ‘Periodontitis’ denir ve diş eti kaynaklı diş apselerinin en büyük sebebidir.
Diş kaynaklı apseler ise dişlerimizin köklerinin içinde bulunan ve pulpa adını verdiğimiz sinir-damar paketlerinin bakteriyel enfeksiyonu sonucu karşımıza çıkar. Bu enfeksiyonun sebebi ise ilerleyerek kanala kadar ulaşmış çürüklerdir. Pulpa, kök ucundan çıkarak çenemizde sinirlere bağlanır. Doğal olarak pulpadaki enfeksiyon, kök ucundaki sinirleri de enfekte ederek şişmesine, ağrıya yani diş apsesine sebep olur.
Diş kaynaklı apseler ilgili dişin üzerinde veya kök doğrultusunda yanında da çıkabilir. Bu da diş kaynaklı apseler doğrudan ilgili dişin kök ucunda çıkar cümlesinin yanlışlığını kanıtlar. Kimi zaman komşu dişle arasındaki bölgede de çıkar. Tedbir amaçlı hekim, muayenede apseden içeri bir materyal sokarak apsenin doğrultusuna göre hangi dişten kaynaklı olduğunu filmde gözlemleyebilir.
Kimi zaman zaten başlanmış olan kanal tedavilerinde kanal açıkken veya kullanılan aletler sebepli tedavi arası veya sonrası ‘Flare-up’ dediğimiz apse durumları yaşanabilir. Bu durum tedavi sırasında açık kanalların belirli faktörlerden dolayı enfekte olmasından kaynaklanır. Tedavi bitmişse tedavi tekrarı, henüz tedavi bitmemiş ise dezenfektan solüsyonlarla yıkama ve antibiyotik kullanımı ile çözülebilir.
Yukarıdaki durumların her gözlemlendiği durumlarda apse oluşmayabilir. Apseler, vücudunuzun enfeksiyona karşı nasıl tepki verebildiğine göre oluşabilir.
Diş Apsesi Nasıl Anlaşılır? Belirtileri Nelerdir?
En belirgin özellik olarak diş apseleri, diş etinde büyüklüğü değişen dairesel kırmızı ve parlak renkte şişkinlikler olarak gözlenir ve dokunma ile de anlaşılır. Diş eti şişmesi ile karıştırılabilir fakat görsel olarak aşağıda örneklendirildiği gibi oldukça ayırt edicidir.
Buradan Diş Eti Şişmesi yazımızı okuyabilirsiniz.
- Kronikleşmiş bir kanal enfeksiyonun belirtisi olan apseler uzun süre kalıcıdır. Tedavi sonrası iyileşmeyle kaybolurlar.
- Sıcak ve soğuğa karşı hassasiyet gösterirler.
- Kimi zaman boyutları ve konumları sebebiyle konuşurken veya ağzımızı açtığımızda bile hissedilebilir.
- İçi enfeksiyon dolu apseler, kimi zaman basınçla kimi zaman kendiliğinden bu enfeksiyonu akıtabilirler. Bu da ağızda acı bir tada sebep olur.
- İlgili dişte hareketlilik de görülebilir.
- Apseler türlerine göre farklı semptomlar gösterebilir. Fakat vücut bir enfeksiyona karşı savaştığı için ateşte yükselme ve halsizlik de görülür.
- Kimi zaman Akut Apikal Apse gibi türleri yüzde şişmelere sebep olacak kadar büyüyebilir.
Diş Apsesi Nasıl Tedavi Edilir?
Öncelikle apselerin kendiliğinden geçmeyeceğini bilmek gerekir. Apse varlığında mutlaka bir hekime başvurulmalı. Diş eti kaynaklı kaynaklı apseler ile diş kaynaklı apselerin tedavileri farklıdır.
Diş eti kaynaklı apselerin tedavileri öncelikle apsenin içindeki enfeksiyon sıvısını boşaltmakla başlar. Bununla birlikte hekimiz diş eti temizliği ve gerekirse daha derin bir temizlik olan küretaj tedavilerini uygular. Bu işlemler diş etindeki ceplere girerek daha derine inmiş plakları ve taşları uzaklaştırmak için yapılır.
Diş etleri derinlemesine temizlendikten sonra enfeksiyona sebep olan bakteriyel plak ve taşlar uzaklaşmış olur ve böylece diş etinin sağlığına kavuşması için gereken süreç başlamış olur. Düzenli temizlikler, fazla derine ve kemik seviyesinin çekilmesine sebep olmuş plaklar için hekiminiz bir uzman tarafından yapılan temizleme ameliyatlarını önerebilir.
Buradan Diş Taşı Temizliği süreçleri hakkındaki yazımızda detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Diş eti temizliğinden sonra hekiminizin uymanızı istediği belirli hijyen kuralları olacaktır. Bu şekilde apsenin daha hızlı iyileşmesine öncü olabilir ve bir daha oluşmasını engelleyebilirsiniz. Düzenli hekim temizliklerine ve operasyonlara uydugunuz sürece diş eti kaynaklı apseden kısa süre içinde kurtulabilirsiniz.
Diş kaynaklı apselerin tedavisi ise daha basit ve kısa sürelidir. Diş kaynaklı apseler pulpa iltihabı sebebiyle oluştuğu için, kaynağı olan diş bulunduktan sonra yapılan kanal tedavisi ile apsenin iyileşme süreci başlatılır. Enfekte pulpayı dişten uzaklaştırarak ve tedavi aşamalarından biri olan dezenfektan solüsyonlarla yıkama işlemi apseye sebep olan enfeksiyonu azaltmak için uygulanır.
Buradan Kanal Tedavisi yazımızı okuyarak ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Kimi zaman apseye sebep olan dişin çekilmesi gerekebilir. Bu durumda apsenin varlığı diş çekildikten sonra açığa çıkan soket için oldukça büyük risk oluşturabilir. Bu sebeple hekiminizin önerdiği duumlarda antibiyotik kullanımına dikkat etmek oldukça önemlidir.
Diş Apsesi Durumunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hekiminiz apse varlığına gerekli gördüğü durumlarda antibiyotik yazabilir. Hekiminiz yazmadan antibiyotik kullanmayınız.
- Apse varlığında ağız hijyeninize ekstra özen gösteriniz.
- Tuzlu suyla gargara yapmak ağrıya, şişliğeve iritasyona iyi gelecektir.
- Apse varlığını fark ettiğiniz anda hekimize başvurunuz ve tedavi sürecini başlatınız. Aksi takdirde durumun kötüleşmesi kaçınılmazdır.
- Yüzde şişlik, dişe dokunamayacak kadar ağrı, halsizlik ve ateş durumunda acilen hekiminize bildiriniz.
Fizik Tedavi Nedir? yazımızı dikkatli şekilde okuyabilirsiniz.
Diş Apsesi Evde Nasıl Geçer?
Diş apsesi klinik tedavi yapılmadan geçebilecek bir enfeksiyon değildir. Evde rahatlatıcı yöntemler uygulanabilir. Bunlara örnek olarak tuzlu veya karbonatlı su ile gargara yapmak gösterilebilir.
Diş Apsesi Nasıl Boşaltılır?
Diş apsesi evde kendiliğinden de baskıyla da boşalabilir fakat saniyeler içerisinde bile eski haline döner. Hekim tavsiyesi üzerine kullanılan antibiyotikler ve klinik ortamında hekiminizin drenaj denilen enfeksiyonu boşaltması işlemleri yapılır.
Diş Apse Yaparsa Ne Olur?
Diş apse yaparsa diş etinizde kırmızı şişkinlik, hassasiyet, halsizlik, ateş ve hatta kulağınıza ve boynunuza vuran bir ağrı gözlemlenebilir. Diş kaynaklı apse kanal tedavisi gerektiricek bir enfeksiyon varlığına işarettir.
Kaynak: healthline.com
Cevap Yazın