Diş ağrısı çekmenin zorluğunu herkes bilmektedir. Bu ağrıların neden olduğu hangi sebeplerin etkili olduğunu düşündünüz mü hiç? Sizler için alanında uzman kişilerden diş ağrısına ne iyi gelir başta olmak üzere diş ağrısı ile ilgili bilinmesi gereken tüm bilgileri tek bir yazıda topladık.
Diş ağrısının kötü ağız hijyeni, kötü biçimlendirilmiş restorasyonlar ve protezler, düşen dolgular, çürük gibi birçok sebebi vardır. Diş eti ağrıları da kimi zaman diş ağrısı olarak karıştırabilir. Her ikisi de bakterilerin sebep olduğu ağrılardır ve orijinalde hepsi çoğunlukla kötü ağız hijyenine bağlanır.
Diş Ağrısı Nedir?
Diş ağrıları sıcakta ve soğukta, kendiliğinden, tatlı yediğimizde bile ortaya çıkan dişin etrafında hissedilen oldukça rahatsız edici bir durumdur. Şiddeti sebebine göre değişiklik gösterebilir. Zonklayıcı, kalp atışı gibi gece uyutmayan ağrılar bakterilerin sebep olduğu çürüklerin dişimizdeki sinir dokusuna ulaşmış olduğunu gösterir. Fakat dişimizde bulunan çürük veya düşmüş dolgu sebepli oyuklara yemek artığı kaçması gibi aniden şiddetlenen ve temizleyince geçen ağrılar ise daha ufak bir problemdir.
Bazı hafif diş ağrıları diş eti kaynaklı da olabilir. Diş etinde kızarıklık, şişlik ve kanama bunun göstergesi olabilir. Diş eti kaynaklı ağrılar daha çok iritasyon ve kaşıntı hissiyatı gibi olabileceğinden bu şekilde ayırt edilebilir. Genellikle temizlendikten sonra ağrıda hafifleme olur.
Diş Ağrısı Neden Olur?
Diş ağrıları çürükler, çürük kaynaklı enfeksiyonlar, travma ve kötü ağız hijyeni kaynaklı periodontal problemlerden olur. Bir dişte oluşan çürük sinire yaklaştıkça daha çok ağrı yapar. Kanala ulaşmamış olsa bile yakın olması da oldukça şiddetli ağrılara sebep olabilir. Dişte travmaya bağlı gözle göremediğimiz kırıklar da oluşabilir. Bu kırıklar minor de majör de olsa ciddi ağrılara ve hassasiyete sebep olabilir.
Diş eti kaynaklı ağrılar da diş ağrısı gibi gözükebilir veya diş ağrılarına sebep olabilir. Bunlar, kötü adapte edilmiş dolgular kaynaklı olabileceği gibi temelde yine ağız hijyenine dayanır. Kötü ağız hijyeni diş ve diş eti arasında bulunan ceplere kaçan bakteriyel plakların derinleşmesi sebebiyle olur. Restorasyon kaynaklı diş eti ağrıları ise dişe ve diş etine uyumu kötü olan dolgulardan kaynaklı diş etine kaçan artıkların ve oluşan plakların temizlenememesi kaynaklı olabilir.
Diş sıkma ve gıcırdatma da dişler ve dişlerimizi kemiğe bağlayan periodontal dokularda ciddi hasarlara sebep olabilir. Bununla birlikte kasları da yorduğu için kas ağrıları diş ağrısı olarak da yansıyabilir. Ek olarak 20 yaş dişlerinin sürmesi, sürerken normal doğrultusundan farklı yönde çıkması veya gömülü olması da ciddi ağrılar yaratır. Tamamen sürmüş olsalar bile yamuk olmaları, en arkada temizlenmesi zor bi bölgede olması kolay çürümelerine ve yan dişi çürütmeleriyle sonuçlanır. Doğal olarak çürümüş dişler de ciddi ağrı yapabilir.
Yapılan Tedavi Sonrası Ağrılarda Görülebilir:
Kanal tedavisi sonrası hafif ağrının birkaç gün devam etmesi normaldir. Fakat şiddetleniyorsa tedavi sırasında başarısızlık yaratacak bir durumun yaşandığı anlamına gelir. Kanalın enfekte olduğunun göstergesi olan tedavi sonrası şiddetli ağrı tedavinin tekrarlanmasıyla düzelebilir.
Dolgu tedavilerinde iyi adapte edilmemiş taşkın dolgular diş etinde iritasyona ve artık birikimine sebep olacağından diş etinde ciddi ağrılara sebep olabilir. Bununla beraber yüksek dolgular da dişin ekseni boyunca orantısız bir baskı yaratacağından aynı şekilde ağrılara yol açar.
Kuafaj dediğimiz derin dolgular, henüz sinire ulaşmamış fakat sinire oldukça yakın çürükleri tedavi etmek amacıyla yapılan dolgulardır. Dolayısıyla kuafaj tedavilerinin kanal tedavisine dönme olasılığı yalnızca tedavi sırasındaki bir risk değildir. Kuafaj tedavisi sonrası şiddetli ağrı devam ediyorsa dişteki sinir dokusunun enfekte olup olmadığı muayene edilmelidir.
Diş Ağrısı Nasıl Anlaşılır?
Diş ağrıları kendiliğinden nüksedebilmekle beraber birtakım uyaranlar ile de başlayabilir.
- Tatlı, sıcak ve soğuk yiyeceklerle, ısırma ve dokunmada, yemek artığı kaçması sonucu yemeklerden sonra artış göstermesiyle anlaşılır.
- Keskin, zonklayan veya gelip geçici olabilir.
- Dişin etrafında şişme, diş etinde kızarıklık, kanama ve iritasyon görülebilir.
- Diş ağrısı fizyolojik olarak baş ağrısı ve hatta ateş de yapabilir.
- Diş ağrısının kaynağı olan dişin etrafında apse oluşumu gözlenebilir. Bu durumda ciddi diş eti enfeksiyonu veya kanal enfeksiyonu oluşmuş olduğu düşünülür. Diş apseleri diş etinde kırmızı dairesel şişkinliklerdir.
Buradan Diş Apsesi yazımıza ulaşabilirsiniz.
- Ağız kokusu ve kötü tat hissi de dişteki ağrıyı takip eder.
Diş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Diş ağrısına neler iyi gelir kısmına geçmeden önce ağrının nedenini bulmak gerekmektedir. Çünkü diş ağrısının kaynağını bulmak tedavideki en kritik aşamadır. Ağız içi muayenesinde diş kaynaklı mı yoksa diş eti kaynaklı mı olduğu araştırılır. Röntgen ve muayenede yapılan bazı testler ile ağrının sebebi çözülmeye çalışılır.
Diş eti kaynaklı ise sebebinin genel ağız hijyeni sorunu mu, travma mı, taşkın bir dolgu mu veya uyumu bozulmuş bir protezden kaynaklı mı olduğu araştırılır:
- Genel ağız hijyeni sorunu rutin temizliklerle ve ağız hijyen eğitimiyle çözülür.
- Travma sebepli ağrılarda temizlik ve bölgenin kullanılmaması tavsiye edilir.
- Taşkın bir dolgu kaynaklı diş ve diş eti ağrılarında dolgunun sökülüp yeniden yapılması gerekir.
- Uyumsuz protezlerde de olduğu gibi önceden yapılmış tedavi yenilenmeden önce bölgenin klinik temizliğinin yapılması gerekir. Evde uygulanan hijyen kurallarına uymak süreci hızlandırır.
Buradan Diş Taşı Temizliği yazımıza ulaşabilir Ağız Hijyen Eğitimi konusunda ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Diş ağrısı eğer dişten kaynaklıysa en öncelikli adım ağrının kanaldaki bir enfeksiyondan mı kaynaklandığını çözmektir. Kimi çürükler sinire ulaşmamış fakat yakınındaysa da şiddetli ağrı yapabilir. Bunu ayırt etmek için sıcak, soğuk testleri yapılır ve röntgen incelenir. Eğer gece uyandıran ve azalmayan şiddetli bir ağrıysa muhtemelen çürük kanalı enfekte etmiştir.
- Çürük sinire çok yakın fakat sinirde değilse, yapılan tedaviye kuafaj tedavisi denir. Kuafaj tedavisinde öncelikle çürük temizlenir. Ardından sinire en yakın noktaya ‘Dycal’ denilen materyal konur. Bu materyal siniri korur. Üstüne ise normal dolgu yapılır.
Buradan Diş Çürükleri ve Tedavi Yöntemleri hakkında bilgi sahibi olabileceğiniz yazımıza ulaşabilirsiniz.
- Çürüğün kanala kadar geldiği noktada kanal tedavisi şarttır. Enfekte sinir dokusunun uzaklaştırılması gerekir. Kanal tedavisi kök içinde bulunan sinir dokusunun iğneye benzer aletlerle çıkarılıp, dezenfektan solüsyonlarla yıkanıp yerine biyolojimizle uyumlu materyalle doldurulmasıyla yapılır. Böylece iltihaplı doku uzaklaştırılmış olur ve ağrının geçmesiyle birlikte diş ve etrafındaki dokular sağlığına kavuşur.
Buradan Kanal Tedavisi yazımızı okuyarak ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
- Ağrı yapan bir diğer sebep olan 20 yaş dişlerinin sürmesi, çürümesi veya gömülü olması da çekilmeleriyle tedavi edilebilir.
Buradan 20 Yaş Dişi Ağrısı ve Tedavisi üzerine yazımızı okuyup bilgi edinebilirsiniz.
Diş Ağrısına Evde Uygulanabilecek Yöntemler:
- Tuzlu su gargarası dezenfektan ve artık uzaklaştırıcı olarak kullanılabilir.
- Soğuk uygulamasını 20 dakikalık süreçlerle yapabilirsiniz. Ağrının azalmasına iyi gelecektir.
- Ağız hijyenine dikkat etmek ağrıya sebep olan bakterilerin uzaklaştırılmasına sebep olacağı için bir süreliğine de olsa ağrıyı rahatlatabilir.
- Ağrı kesici kullanımı ağrıyı azaltarak geçici bir çözüm olarak kullanılabilir.
Unutmayınız ki bütün bu yöntemler geçici bir rahatlama sağlar. Diş ağrısı için mutlaka bir hekime görünmelisiniz.
Diş Ağrısı Nasıl Önlenebilir?
Diş ağrısını önlemenin en etkili yolu ağız hijyeninize dikkat etmektir. Düzenli ve doğru fırçalama, diş ipi ve arayüz fırçası kullanımı hem diş etinizi hem dişinizi bakterilerden ve yaratacakları olası hastalıklardan korur.
Düzenli hekim muayenelerine gitmek, düzenli klinik temizlik süreçlerini aksatmamak da ağrı oluşturabilecek herhangi bir durumun erken fark edilmesini ve önlenmesini sağlar. Erken fark edilmesi var olan çürüğün kanala kaçmasını ve dişinizin doğal biyolojik yapısını korumayı sağlar.
Diş Ağrısını En Çabuk Ne Keser?
Diş ağrısını en hızlı ağrı kesici kullanarak, tuzlu suyla gargara yaparak, fırçalama ve diş ipi kullanımıyla hafifletebilirsiniz. Fakat bunlar geçici çözümlerdir. Ağrının tamamen ortadan kalkması için hekinimize başvurunuz.
Çürük Bir Dişten Gelen Ağrı Nedir?
Çürük diş dişimizdeki sinire yakınlığından çok şiddetli ağrı yapabilir. Ağrının sebebi çürüğün sinire kaçmasından ve kanal tedavisi gerektireceğinden olabildiği gibi yalnızca yakınlığından ve dolguyla kurtarılabilecek boyuttta olduğundan da olabilir.
Dişim Ağrıyor Ne Yapmam Gerekiyor?
Dişiniz ağrıyorsa mutlaka en kısa zamanda bir hekime ulaşmalısınız. Aksi takdirde ağrı şiddetlenebilir ve daha büyük problemlere yol açabilir.
Kaynak: clevelandclinic.org
