Diş eti şişmesi, dişlerimizin ve diş etimizin birleştiği noktada ki ceplere plak dolmasıyla ve sağlıksız bir ağız hijyen ortamının oluşmasıyla parlak, kırmızı ve ödemli şekilde gözükmesidir. Kızarıklık ile kanamanın da eşlik ettiği şişmeler ağrı yapar, çürüklere ve diş kayıplarına kadar ilerleyebilecek diş eti rahatsızlıklarına yol açarlar. Bunu önlemek için klinik temizlemelerle birlikte evdeki bakım önerilerine uymak gerekir. Yazımızda diş eti şişmesinin sebeplerine, tedavisine ve nasıl önleneceğine dair bilgilere ayrıntılı olarak yer verdik.
Diş Eti Şişmesi Nedir?
Diş eti şişmesi, normalde pembe ve düz görünümlü diş etinin ödemli ve kırmızı gözükerek kimi zaman dişin üstüne doğru genişlemesidir. Diş eti şişmesi diş ve diş etinin birleştiği nokta olan ceplerden başlar. Dişlerin arasından üçgen şeklinde şişliklerle başlayan diş eti ödemi bütün dişi kaplayacak şekilde büyüyebilir. Diş eti şişmesi irritasyona, hafif ağrılara, temizlemede zorluklara ve estetik problemlere sebep olabilir.
Diş ve diş etimizin birleştiği noktalar olan diş eti ceplerinde (periodontal cepler) bakteri birikimi sonucu önce plaklar daha sonra diş taşı oluşarak burada diş etinin bir savunma mekanizması ile cevap vermesine sebep olur. Savunma mekanizmasının bir parçası da bu noktaya olan sıvı akışını arttırarak diş etini ödemli hale getirmektir. Savunma mekanizmasının asıl amacı burada biriken bakterilere karşı savaşmaktır.
Diş eti bu ceplerdeki plak ve taşlarla savaşırken bir yandan çekilmeye bir yandan ise ödemli hale gelmeye başlar. Ödemli bir diş eti gingivitis hastalığının en belirgin özelliğidir. Gingivitis hastalığı bir diş eti problemidir. Genellikle kendini diş etinde şişme, kızarıklık, irritasyon, hassasiyet ile gösterir. Çok ileri seviyede yıkıcı bir hastalık olmasa da kontrol edilmediği zaman ‘Periodontitis’ denen hastalığa dönüşerek alt ve üst çenelerde kemik kaybına sebep olabilir.
Diş Eti Şişmesi Neden Olur?
Diş eti şişmesi öncelikli olarak ağız hijyeninin yetersiz kalması ve periodontal ceplerin plak ve bakterilerle de olmasıyla gerçekleşir. İkincil sebepler olarak ise hamilelik, kullanılan ilaçlar, yanlış fırçalama ve bazı hastalıklar örnek gösterilebilir. Bu örneklere ek olarak yetersiz besin desteği, diş macunu ve gargaraya olan hassasiyet, kötü uyumlu protez kullanımı da diş eti şişmesine sebep olabilir.
Diş eti rahatsızlıkların başlıca sebebi bakterilerdir. Bu bakterilerin diş ve diş eti arasındaki ceplerden temizlenmemesi, diş etinde kızarıklık, şişme, ağrı gibi semptomlarla başlayarak kemik kaybına sebep olan ciddi periodontal hastalıklara sebep olur.
- Hamilelikteki hormon değişimleri, diş etindeki kan akışını hızlandırır. Bu kan akışı diş etlerinin daha hassas, irite olmaya yatkın olmasına ve şişmesine sebep olur. Aynı zamanda vücuttaki hormonal değişiklikler, vücudun bakterilere karşı verdiği tepkide değişikliklere sebep olur. Hamilelikte, diş ve diş eti rahatsızlıklarının sık görülmesinin sebebi de budur.
- Hüclerelerimiz kolajeni yıkan enzimler üretir. Kimi ilaçlar bu enzimin üretim aşamasında engeller oluşturur. Kolajeni yıkacak enzimlerin üretimi azaldığında dokularda kolajen birikimi olur. Diş etindeki kolajen birikimi diş etinde şişmelere sebep olur.
- Protezler diş etimize uyumlu olmalıdır. Bu uyum, periodontal (diş eti) rahatsızlıkları ortadan kaldırılmadan sağlanamaz. Fakat kimi zaman protezlerin yapım aşamasında çıkan bir hata veya doğru temizlenmemesi diş etindeki uyumun bozulmasına sebep olur. Uyum bozuldukça protez diş etinde travmaya sebep olur. Böylece diş eti şişme, kızarıklık ve ağrıyla tepki gösterir.
Diş Eti Şişmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti şişmesi bakteri plağı ve taş kaynaklı ise düzenli hekim temizlemeleriyle tedavi edilebilir. Plakların ve taşların minimum birer hafta aralıklarla elimine edilmesiyle diş eti yavaş yavaş toparlanır. Bu tedavi süreci boyunca unutulmamalıdır ki hekiminizin yaptığı klinik temizliğe ek olarak sizin de evde uyguladığınız temizlik ve ağız hijyen kurallarına uymanız büyük önem taşır.
‘Diş Taşı Temizliği’ yazımızı okuyarak detaylı bilgiye sahip olabilir ve ağız hijyen eğitimine ulaşabilirsiniz.
Diş eti şişmesinin belirtisi olduğu daha orta şiddetli bir hastalık olan ‘Gingivitis’ hastalığı bakterilerin ceplerde çok derinlere inmeyip herhangi bir kemik kaybına sebep olmaması ile öne çıkar. Gingivitis ve dolayısıyla diş eti şişmesi, bakterilerin temizlenmesiyle ve ağız hijyen kurallarına uyulmasıyla çok kısa sürede iyileşen bir rahatsızlıktır.
Eğer Gingivitis tedavi edilmez ve bakteriler ceplerde daha derinlere inerse kemik kaybına sebep olur. Bu diş eti rahatsızlığına ise ‘Periodontitis’ denir. Periodontitis hastalığına sahip bir kişide, diş eti şişmesinin giderilmesi ve daha fazla kemik kaybının önüne geçmek için ceplerdeki derin bakterileri temizlemek için küretaj denilen derin temizleme işlemi yapılır.
Diş taşı temizliği, küretaj ve ağız hijyen sağlığına dikkat etmek diş eti şişmelerinin önde gelen tedavileridir. Diş taşı temizliği kavitron denen titreşim ve suyla çalışan bir aletle yapılır. Küretaj ise sivri uçlu el aletleriyle derindeki taşların ve plakların temizlenmesiyle yapılır.
Cepler temizlendikten sonra şişmiş diş etinin estetik problemler yaratmasından dolayı ‘Gingivectomi’ denilen bir işlem yapılır. Gingivectomi’de, şişmiş diş etinin bir kısmı kesilerek estetik olarak normal görünümde olması sağlanır.
Diş Eti Şişmesi Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diş etini şekillendiren ameliyatlardan sonra
- Ağrınız olduğunda Asprin harici ağrı kesici kullanabilirsiniz.
- Dikişlerle oynamayınız
- Tuzlu su veya ağız duşu ile gargara yapmayı ihmal etmeyiniz.
- Sigara ve alkol kullanmayınız.
- Sızıntı şeklinde kanamalar normaldir. Artan kanamalarda hekiminize bildiriniz.
Bakterilerin uzaklaştırılması ile yapılan diş eti şişmesi tedavisinden sonra
- Diş etinizde birka gün sızı ve hassasiyet olması normaldir.
- Tuzlu su ile gargara yapmak hem rahatlatıcı hem de dezenfektan görevi görecektir.
- Hekiminizin size özel risk faktörleri ile oluşturduğu kontrol aralıklarını aksatmayınız.
- Günde 2 defa orta yumuşak bir fırçayla dişlerinizi diş etinden dişe doğru fırçalamaya dikkat ediniz.
- Hekiminizin uyguladığı klinik temizliği evde ağız duşu, diş ipi ve arayüz fırçasıyla destekleyiniz.
Diş Eti Şişmesini Önlemek İçin Ne Yapılmalıdır?
Diş eti şişmesini önlemek için yapabileceğiniz en etkili yöntem ağız hijyeninize dikkat etmektir. Doğru fırçalama, diş ipi ve arayüz fırçası kullanımı şişmeye sebep olan bakterileri yok etmede en etkili yöntemlerdendir. Fakat mutlaka hekimize danışarak düzenli olarak temizlik yaptırmalısınız.
Kullandığınız ilacın diş etinde şişme yapmaya yatkınlığı varsa, sigara kullanıyorsanız, ağız hijyeniniz kötüyse, hamileyseniz ağız hijyeninize ekstra özen göstermelisiniz. Hekimizin de önerisi ve risk faktörlerini değerlendirmesi üzerine düzenli kontrollere gitmelisiniz.
Ağız hijyeninde dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri diş etinden dişe doğru fırçalamaktır. Arayüz fırçasını ve diş ipi kullanımını doğru şekilde yapmak da oldukça önemlidir. Düzenli kontrollere gitmek muayene sırasında bu temizlik işlemlerini ne kadar doğru yaptığınız konusunda yol belirleyici bir etkendir.
Sigara kullanımını azaltmak ve kürdan kullanmak gibi diş etini tahriş edici hareketlerden uzak durmanın faydasını da göreceksiniz. Eğer ağız içindeki bir problemden kaynaklı diş eti şişmesi oluşuyorsa (örn. uyumu bozulmuş protezler), bu problemin bir an önce ortadan kaldırılması gerekir.
Diş Eti Kanaması Sebepleri Nelerdir yazısı dikkatinizi çekebilir
Diş Eti Şişmesi Neden Oluşur? ve Nasıl Geçer?
Diş eti şişmesi; kötü ağız hijyeni, uyumu bozulmuş protezler, taşkın ve başarısız dolgular, kullanılan ilaçlar ve hormonel değişikliklerden dolayı olabilir. Düzenli klinik temizlemeye ek olarak ağız hijyeninin mümkün olduğunca iyi olması da şişmeyi geçiren faktörler arasındadır.
Evde Diş Eti Şişmesi Nasıl Geçer?
Diş ipi ve arayüz fırçası ile düzenli temizleme, bir çay bardağı suya bir çay kaşığı tuz koymak ve gargara yapmak diş eti şişmesinin yarattığı problemleri rahatlatacak geçici çözümlerdir. Mutlaka hekiminize başvurmanız gereklidir.
Kaynak: nhs.uk
Kanal tedavim yeni başladı en korktuğum şey dış tedavileri. Allah’tan dış eti şişmesi yaşamadım. Çok bilgilendirici bir yazı teşekkürler.