Merhaba!

Hesabınıza Giriş Yapın

Hesap Oluşturmak için Tıklayın
×
Hesap Oluştur

Aşağıdan hesap oluşturabilirsin.

Zaten bir hesabınız var mı? Giriş yap
×
Merhaba! Parolanızı sıfırlamak için eposta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin.
Giriş yapmak Tıklayın

Yumurtalıklarda Kist Olması (Polikistik Over Sendromu) Nedir?

Yumurtalıklarda Kist Olması (Polikistik Over Sendromu) Nedir?
Yumurtalıklarda Kist Olması (Polikistik Over Sendromu) Nedir?

Polikistik over sendromu, hormonlarla ilişkili kadınlarda görülen en yaygın hastalıklardan biridir. Yaklaşık 10 kadından birinde görülür. Bu hastalık kadınlardaki yumurtalıkları etkileyerek hormonların salınmasında düzensizliğe neden olur. Bu hormonlar regl döngüsünü oluştururlar bu nedenle bu hastalıktan muzdarip kişilerin regl dönemleri de düzensizdir.

Özellikle adet dönemi düzensizlikleri, zayıflayamama ve sivilce problemleri gibi belirtiler vererek kendini gösterir. Sizde bu şikayetlerden biri veya birkaçı var ise hekime başvurmalısınız. Sizin yumurtalarınızda kist var ise hekim tanıyı ultrason testi ile koyabilir. Bu hastalığın tedavisi var mı? Tedavi yöntemlerinden ve bu hastalığı olanlara yönelik tavsiyeleri ilerleyen bölümlerde bulabilirsiniz.

Polikistik Over Sendromu Nedir ?

Polikistik over sendromu kadınları etkileyen bir hastalıktır. Over dediğimiz kadın yumurtalıklarında hormon dengesinin bozulmasıyla oluşur. Asıl olarak erkeklerde bulunan testosteron* gibi hormonların fazla salgılanmasıyla oluşan bir hastalıktır. Bu şekildeki bir hormon dengesizliği meydana geldiğinde idamesi hormonların döngüsel çalışmasıyla meydana gelen menstüral döngüde gereken tarihten önce olması veya hiç olmaması gibi çeşitli bozukluklar gelişebilir.

polikistik over sendromu nedir

Eğer menstürasyon (regl) olmazsa overlerde (yumurtalık) atılamayan yumurtalar nedeniyle küçük içi sıvı dolu kist denilen kesecikler oluşur.

Kimlerde Görülür ?

Çoğu kadın bu hastalığın tanısını 20 ve 30’lu yaşlarda hamile kalmaya çalışırken alır. Ancak bu hastalığın ergenlikle beraber herhangi bir yaşta oluşabilir. Ergenlik sonrası kadın toplumunun %15’inde görülür.

Oluşumundaki nedenlerden biri insülin direnci olduğu için kilolu ya da obez olan kişilerde daha sık görülmektedir.

Bu Hastalık Neden Oluşur ?

Bu hastalığın oluşma nedenleri arasında çeşitli genetik faktörlerle beraber çevresel faktörler de rol oynamaktadır. Tam nedeni saptanamasa da en sık görülen nedenler şunlardır :

  • İnsülin Direnci : İnsülin hormonunun fazla miktarda salgılanmasıyla hücrelerde direnç gelişir. İnsülin hormonu overler üzerinde de etkilidir ve fazla miktarda salgılandığında androjen* hormonunun salgılanmasının artmasına neden olur. Bu artan hormonlar hastalığın belirtilerini daha da arttırmakla beraber overlerde yumurtlama (ovulasyon) işlemini engeller.
    • Ayrıca insülin direnci şeker hastalığı için bir risk faktörü olmakla beraber obeziteye yol açabilir.
  • Yüksek Seviyelerde Androjen Hormonu : Bu hormonların artması overlerde yumurtlama işleminin gerçekleşmesini engeller. Bu nedenle menstüral döngüde düzensizlikler meydana gelir. Atılamayan yumurtalar overler içerisinde içi sıvı dolu küçük kesecikler haline gelir ve kistleri oluşturur. Bu hormonların artışıyla beraber cilt sorunları ve saçlarda zayıflama meydana gelir.
  • Yüksek Seviyede Östrojen Hormonu : Östrojen kadınlarda asıl olarak bulunan hormondur ve menstürasyon döngüsünün oluşmasında etkilidir ayrıca vücutta insülin duyarlılığının azalmasında da rol oynadığı gözlemlenmiştir. Özellikle obezite hastalarında bu hastalığın oluşmasındaki ana etkenlerden biridir.

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir ?

Polikistik over sendromu (PCOS) belirtileri hormon dengesizliği nedeniyle oluşur. Bu belirtiler genel olarak deri sorunları, menstürasyon* dönemlerinde düzensizlik ve psikolojik sorunlardır.

polikistik over sendromu belirtileri

Daha detaylı olarak bu hastalığın oluşturduğu belirtiler şu şekildedir :

  • Düzensiz menstürasyon* : Bazen ayda birden fazla bazen hiç görülmeyen regl dönemleri.
  • Regl döneminde aşırı kanama : Hormonların fazla miktarda salınmasıyla uzayan regl dönemleriyle birlikte aşırı kanama meydana gelebilir.
  • Obezite : İnsülin direnciyle beraber gelişebilen kilo vermekte zorlanma ve aşırı kilo alımı nedeniyle gelişebilir.
  • Sivilce ve deri problemleri : Hormonların dengelerinin bozulmasıyla beraber deri de bu durumdan etkilenir. Tedavisi zor olabilir.

Eğer sivilceniz varsa, Sivilce Tedavisi ile ilgili doğru bilenen yanlışlar yazımızı okuyabilirsiniz.

  • Aşırı kıllanma : Özellikle yüzde göğüste ve sırtta artmış şekilde kıllanma meydana gelebilir.
  • Depresyon ve çeşitli psikolojik hastalıklar : Belirtilerin ve hormonların nedeniyle psikolojik rahatsızlıklar oluşabilir.
  • Akantozis Nigricans : İnsülin direnci nedeniyle boyunda, koltukaltında ve bacakların arasında kararmalar oluşmasıdır.
  • Saç dökülmesi : Yama şeklinde derinin görünebileceği saç döküntüleri ile beraber saçlarda azalma meydana gelebilir.
  • Kısırlık (infertilite) : Azalmış ovulasyon (yumurtlama) nedeniyle kadınlardaki en sık infertilite nedeni polikistik overdir.

Bu Hastalık Belirti Vermeden de Oluşabilir mi ?

Çoğu insan hamile kalmaya çalıştıklarında ancak bu hastalıkla tanı alabilmektedir çünkü belirti oluşmayabilir. Bazı belirtiler o kadar hafif olur ki yıllarca tanı lamadan bu hastalıkla yaşanılabilir.

Polikistik Over Sendromu Tanısı Nasıl Konulur ?

Polikistik over sendromu (PCOS) tanısı doktorun sizde bu durumun varlığından şüphelenmesi ve tanı kriterleri ile konulur. Yukarıda bahsettiğimiz klinik belirtilerin varlığı ve doktorun aşağıda bahsettiğimiz şu soruları sorar ve incelemeleri yapar.

  • Belirtileriniz ve rahatsızlıklarınızın durumu
  • Ailenizde daha önce bu tarz belirtilerin var olup olmaması
  • Fizik muayene ile boy ve kilonuz, bu hastalık tansiyonunuzu etkileyebileceğinden tansiyon ölçümünüz yapılır. Ayrıca belirtiler dikkatlice incelenir.

Doktor için klinik şüphe oluştuktan sonra tanının hormonları ve overleri ne kadar etkilediğini bulmak için aşağıdaki test ve görüntüleme yöntemleri kullanılabilir :

  • Kan biyokimyası ile kandaki LH*, FSH*, östrojen* ve testosteron* hormonlarının seviyeleri ölçülür. Ayrıca doktor insülin direnci ve kan şekerini de bu sayede kontrol edebilir.
  • Overlerin ultrasonla görüntülenmesiyle içi sıvı dolu kistler görülebilir.

Rotterdam kriterlerine göre şu ikisi sizde varsa doktor bu hastalığın tanısını koyabilir :

  • Regl düzensizlikleri ve mensturasyon döneminde anormal derece ağır kanamalar meydana gelmesi
  • Ultrason ile overlerde kistlerin gösterilmesi
  • Akne, saç dökülmesi ve aşırı kıllanma gibi klinik belirtilerin varlığının doğrulanması

Polikistik Over Sendromu Tedavisi Nedir ?

Polikistik over sendromu, tedavisi daha çok bozulmuş hormonların dengelenmesi üzerine yoğunlaşır. Ancak bu tedavilerle gebe kalma olasılığı azalmaktadır. Bu nedenle doktora mutlaka hamilelik istek durumu söylenmelidir.

Eğer hamile kalmak gibi bir istek söz konusu değilse aşağıdaki tedaviler uygulanabilir

Hamile Kalmak İsteniyorsaHamile Kalmak İstenmiyorsa
Yumurtlamayı sağlayıcı ilaçlarHormon bazlı doğum kontrol yöntemleri
Cerrahiİnsülin duyarlılığını arttırmaya yönelik ilaçlar
Tüp bebek tedavisiAndrojen* hormon duyarlılığını azaltmaya yönelik ilaçlar
Yardımcı üreme tedavileriHayat tarzı değişiklikleri
Polikistik Over Sendromu Tedavileri

Şimdi yukarıdaki tedavileri daha detaylı olarak ele alarak açıklayalım :

Hamile Kalmak İstenmiyorsa Kullanılan Tedaviler

  • Hormon bazlı doğum kontrol yöntemleri
    • Doğum kontrol hapları
    • İntrauterin araç takılması
    • Deri üstü yama uygulanması
  • İnsülin duyarlılığını arttıran metformin* ile bu hormonun vücuttaki direnci kırılır.
  • Deri sorunları ve aşırı kıllanmanın önüne geçilmesi için androjen hormonlarının duyarlılığının azaltılması sağlanabilir.
  • Kilo verilmesi ve obezitenin kontrol altına alınması gibi hayat tarzı değişiklikleriyle menstürasyon döngüsünün düzenlenmesi sağlanmaya çalışabilir.

Hamile Kalmak İsteniyorsa Kullanılan Tedaviler

  • Yumurtlamayı sağlayıcı ilaçlar
    • Hamileliğin oluşabilmesi için ovulasyonun sağlanması gerekir bu nedenle bu ilaçlarla polikistik over hastalarında kullanılır. En sık kullanılan klomipfen, letrozol gibi ilaçlar ağızdan alınır ayrıca gonodatropin dediğimiz hormonlar damar içine uygulanır.
  • Tüp bebek tedavisi
    • Polikistik over hastalarının yumurtaları laboratuvarda alınır dış ortamda döllenir ve tekrar rahme konulur ve böylece hamilelik dönemi başlayabilir.
  • Cerrahi
    • Overlerdeki androjen hormonunu aşırı miktarda salgılayan bölgeler bulunur ve ameliyatla çıkarılır. Böylece yumurtlama sağlanır.

Polikistik Over Sendromuyla Yaşamak

Polikistik over sendromu (PCOS) hastaları mutlaka doktor tarafından takip edilmelidir. Özellikle çeşitli durumların polikistik over hastalığı varlığında riskleri artar. Bu durumları aşağıda inceleyelim.

  • Yüksek tansiyon
  • Şeker hastalığı (diyabet)
  • Kalp ve damar hastalıkları
  • Rahim içerisindeki kas dokusunun artması (endometrial hiperplazi)
  • Rahim kanseri
  • Psikolojik sorunlar

Bu durumların oluşma riskinin azaltılması için aşağıdaki tavsiyelere uyulması önerilir.

  • Dengeli ve düzenli beslenme
  • Düzenli egzersiz
  • Kilo vermek
  • Aşırı kıllanma ve akne gibi durumların tedavisi ile psikolojik destek

Polikistik Over Sendromunda (PCOS) Diyet Önerileri Nelerdir ?

Doktorunuz dengeli ve düzenli bir beslenme ile birlikte, karbonhidrattan (un, şeker, unlu ürünler, vb.) ve doymuş yağlardan (margarin, tereyağı, hayvansal yağlar vb.) fakir, proteinden ( et, tavuk balık, baklagiller, vb.) ve bitkisel gıdalardan zengin bir diyet uygulamanızı tavsiye edebilir.

Polikistik Over Sendromu Hastası Hamile Kalabilir mi ?

Bir çok yardımcı üreme teknikleri ile bu hastalığa sahip kadınların hamile kalması sağlanabilmektedir.

Polikistik Over Sendromu Evlenince Geçer mi ?

Bu hastalık evlilik veya çocuk doğurmayla geçmez

Polikistik Over Sendromunda Tüylenme Geçer mi ?

Bu hastalardaki kıllanma ve tüylenme; ağda, epilasyon ve tıraş etmek gibi fiziksel yöntemlerle geçer.

Kayna : read.qxmd.com