1/8
Diyabet Testi
Diyabet günümüzde çok sık görülen, kronik bir hastalıktır. Her hastalıkta olduğu gibi diyabette de erken teşhis çok önemlidir. Bu yüzden diyabet riski hesaplaması oldukça önemlidir. Kan şekerindeki yükseklik ne kadar erken fark edilir ve normal seviyelere indirilebilirse diyabetin zararlı etkileri o kadar fazla engellenmiş olur.
Gerekli önlemler alınarak Tip 2 Diyabet oluşması engellenebilir veya geciktirilebilir. Tip 2 diyabet gelişmesi için belirli risk faktörleri vardır. Testimizi uygulayarak sizde bulunan tip 2 diyabet oluşma riskinizi hesaplayabilir ve uygun zamanda uygun önlemleri alabilirsiniz.
Diyabet Nedir?
Vücudumuzda pankreas adı verilen ve insülin hormonu üreten bir salgı bezi vardır. İnsülin hormonunun işlevi yediğimiz besinlerden kana geçen glikozun yani şeker molekülünün hücrelere girerek kullanılmasını sağlamaktır.
İnsülin hormonu yeteri kadar üretilemediğinde veya insülin hormonu etkili bir şekilde kullanılamadığında kandaki şeker kullanılamaz ve kanda bulunan şeker miktarı artar. Bu da kan şekerinin yükselmesi olarak bilinen hiperglisemi durumudur. İnsülin hormonunun yetersiz salgılanması veya etkili bir şekilde kullanılamamasının sebebi halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet hastalığıdır.
Diyabet Tipleri Nelerdir?
Diyabet hastalığı oluşma mekanizmalarına göre başlıca iki tipe ayrılmaktadır.
Tip 1 Diyabet
Vücudun bağışıklık sistemi hücrelerinin bilinmeyen bir sebeple pankreasın insülin hormonu üreten hücrelerine karşı savaş açmasıyla oluşur. Pankreasın insülin üreten hücreleri harap olduğu için yeterli insülin hormonu üretilemez ve Tip 1 Diyabet hastalığı oluşmuş olur. Tip 1 diyabet genellikle çocukları ve gençleri etkiler.
Tip 2 Diyabet
Diyabetin en sık görülen tipidir. Tüm diyabetlilerin %90 ı tip 2 diyabettir. Tip 2 diyabette vücut bulunan insülin hormonunu etkili bir şekilde kullanamaz. İnsülin hormonu kullanılamadığı için kan şekeri yükselir ve Tip 2 Diyabet hastalığı oluşmuş olur. Tip 1 diyabetin aksine tip 2 diyabet genellikle ileri yaşlarda görülür.
Diyabet Oluşumu Risk Faktörleri Nelerdir?
Tip 1 diyabet vücudun kendi savunma sistemindeki bir bozukluk ile ilgili olduğu için oluşmasını önlem alarak engelleyemeyiz. Fakat tip 2 diyabet oluşumu sıklıkla hayat tarzı ile ilişkilidir. Hayat tarzı değişikliği ile oluşmasını engellenebilir veya geciktirilebilir.
Tip 1 Diyabet Riski Faktörleri;
- Anne, baba kardeş gibi birinci derecede yakın akrabalarda Tip 1 diyabet olması
- Çok sayıda Tip 2 diyabetli yakın akrabası olması
- Gebelik sırasında gebelik diyabetinin ortaya çıkması
Tip 2 Diyabet Riski Faktörleri
Şeker hastalığı özellikle tip toplumda çok sık görülür. Yaşla ve kilo ile görülme sıklığı artmaktadır. Şeker hastalığını oluşuma sebep olan tüm faktörler şunlardır:
| Yaş | 4 kilogramdan daha ağır bebek doğurmak | Pankreas Ameliyatları | LDL (kötü kolesterol) Yüksekliği |
| Ailede diyabet hastası olması | Gebelik Diyabeti | Hipertiroidi (Tiroid Bezinin Aşırı Çalışması) | Kalp ve Damar Hastalıkları |
| Vücut Kitle İndeksi Yüksek Olması | Pankreasın Kronik İltihabı | Polikistik Over Sendromu | Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) |
| Stres | Pankreas tümörleri | Hareketsiz Yaşam (Sedanter Yaşam) | Bel Çevresinde Yağlanma Olması |
Diyabet Riski Test Sonuçları Ne Anlama Geliyor?
Bu test hayatınızın bir dönemde şeker hastalığına yakalanma ihtimalini kabaca ortaya çıkartır. Şeker Risk Testiniz tanı koymaktan ziyade farkındalık oluşturmak için yapılan bir testtir. Yüksek risk çıkan kişilerde diyabet görülme sıklığı arttığı bilinmektedir.
Test Sonucu “Diyabet Riskiniz Yüksek” Çıktıysa;
En yakın zamanda bir hekime başvurmalısınız. Diyabet hastası olmuş olabilirsiniz veya diyabet hastası olmaya yaklaşmış olabilirsiniz. Fakat korkmanıza gerek yok doktorunuzun tavsiyelerine uyarak sağlıklı ve uzun bir yaşam sürebilirsiniz. Unutmayın hiçbir zaman geç değildir.
Düzenli olarak bir hekim tarafından takibinizin ve gereken tetkiklerin (kan şekeri ölçümü, kolesterol ölçümü gibi) yapılması gerekmektedir. Bir diyetisyen desteği de almanızı tavsiye ediyoruz. Diyetisyen ve hekim tarafından tedavi, egzersiz ve diyet programınızın yapılması ve sizin bu programlara uymanız gerekmektedir.
Test Sonucu “Diyabet Riskiniz Orta” Çıktıysa;
Öncelikle endişe etmenizi gerektirecek bir durum yok. Bir hekime başvurmalısınız ve 6 ayda bir düzenli olarak kontrole gitmeli ve tetkiklerinizi yaptırmalısınız. Hayat tarzınızı değiştirerek diyabet oluşumunu önleyebilir veya geciktirebilirsiniz.
Test Sonucu “Diyabet Riskiniz Düşük” Çıktıysa;
Diyabete yani şeker hastalığına yakalanma riskiniz düşüktür. Hayat tarzınızı değiştirmenize ve endişe etmenize gerek yok.
Diyabet Riskini Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?
Diyabet oluşmasını engellemek için, geciktirmek için veya mevcut olan diyabetin gidişatını iyileştirmek için yapılabilecek bazı hayat tarzı değişiklikleri vardır. Bunları uygulayarak daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.
- Düzenli Beslenme : Düzenli beslenme ile; kilo kontrolü sağlanır, kandaki şeker miktarı düzene girer ve kandaki kötü kolesterol dediğimiz LDL miktarı azalır. Bu sayede diyabetiniz varsa kontrol altına alınır, diyabetiniz yoksa da yakalanma ihtimaliniz azalır.
- Egzersiz Yapmak : Düzenli yapılan egzersiz sonucu; kanda şeker seviyesi düzenlenir, vücut i̇nsülin hormonuna daha duyarlı hale gelir, kilo kontrolü sağlanır ve kalp damar hastalıklarının oluşma riski azalır.
- Kilo Kontrolü : Vücut kitle indeksinizi hesaplayarak “normal” olarak belirlenen sınırların içinde olmak diyabet ve diğer birçok kronik hastalıktan korunmanıza yardımcı olur.
- Stresten Uzak Kalmak : Günümüz koşullarında pek mümkün olmasa da olabildiğince stresten uzak durmalıyız. Kendinizi rahatlatacak, mutlu edecek aktiviteler ve hobiler bulmanız stresten uzak kalmanıza yardımcı olurlar.
Diyabet Riski gibi hesaplamaları sitemizde bulabilirsiniz.
Diyabet Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Diyabet belirtileri; çok su içmek, çok idrara çıkmak, ağız kuruluğu, çok yemeye rağmen kilo kaybı, ayaklarda uyuşma, bulanık görme, sık idrar yolu enfeksiyonu, mantar enfeksiyonu, yorgunluk gibi belirtilerdir.
Diyabet Hastalığının Tedavisi Nedir?
Tip 1 diyabetin tedavisi i̇nsülin iğneleridir. Tip 2 diyabetin tedavisi ise yaşam tarzı değişikliği, ağızdan kullanılan şeker düzeyi kontrol edici haplar ve gereken durumlarda insülin iğneleridir.
Diyabet Tanısı Nasıl Koyulur?
Diyabet tanısı kan testiyle konur. HbA1c dediğimiz üç aylık şeker olarak bilinen değerin %6,5 üzerinde olması veya açlık kan şekerinin 126 dan yüksek olmasıyla tanı koyulur.
Kaynak: my.clevelandclinic.org
