Çocuğunuzun Hedef Boyunu Hesaplayalım
Yukarıdaki hesap kutucuğu bebeğinizin yetişkinliğinde ulaşacağı tahmini boyunu yani Çocuk Hedef Boyunu saptayan bir hesaplama kullanmaktadır. Bu hesaplama doktorlar tarafından sıkça kullanılır ve oldukça güvenilir bir yöntemdir. Anne ve baba boyuna göre hesaplanan bu yöntem çocukluk çağında meydana gelebilen birçok Büyüme bozukluğu sebebini önceden görmek için basit ve etkili bir yöntemdir. Çocuğunuzun bu normal değerlerden daha düşük veya büyük bir boya sahip olması her zaman hastalıklardan kaynaklanmayabilir, ancak büyüme eğrisinin değişmesi aniden uzamanın durması veya hızlanması bir hastalığa işaret ediyor olabilir.
Çocuk Hedef Boyu Nedir?
Çocuklar için hedef boy anne ve babanın boylarına göre çocuğunuzun yetişkinlik yaşlarında olduğunda ulaşması beklenen boydur. Sağlıklı ve normal bir çocukta bu değerin altında veya üstünde uç değerlerde bulunması (belirlenen boyun 7 cm üstü ve altı) çocukta bazı hastalıkların olduğunu gösterebildiği için çocuk doktorlarınca sıkça kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem çocukların %90’ında doğru ve güvenilir sonuç vermektedir.
Çocuk Hedef Boyu Nasıl Hesaplanır?
Çocuk hedef boyunun hesaplanışı kız ve erkekler için farklıdır. Kızlarda anne boyu ile baba boyunun toplamından 13 çıkartılıp 2’ye bölünerek hedef boy bulunurken, erkeklerde anne boyu ile baba boyunun toplamına 13 eklenip ikiye bölünerek hedef boy bulunur. Bulunan bu değerin 7 cm üstü ve altı çocukta beklenen boy aralığını verir. (Örneğin beklenen boy 170 cm ise 163 cm ile 177 cm arası). Yukarıdaki hesap
Çocuk Boyu Neden Kısa Olur?
Çocuğunuzun boyunun kısa olması anne ve babasının boyu ile yakından ilişkilidir. Kısa anne ve kısa bir babanın çocuğunun da boyu kısa olmaya daha yatkındır. Bunun yanında boy çevresel ve davranışsal (spor alışkanlığı, duruş gibi) birçok nedenden de etkilenir. Çocuğunuzun bebekken süt emme alışkanlığı, demir ve D vitamini gibi kemik gelişimi için önemli gıdaların yeterli alımı boy uzamasında çok önemli bir yer kaplar.
Boyun kısa olması her zaman endişelenilecek bir durum değildir. Bir rahatsızlığa bağlı boy kısalığı olduğunda genel olarak çocuğunuzun büyüme eğrisi normal giderken bir anda düşer. Bu durumu görmüyorsanız ve çocuğunuzun küçük yaşlarda veya doğumdan kalma bir rahatsızlığı bulunmuyorsa konstitüsyonel (yapısal) bir boy kısalığı olabilir. Bu boy kısalığının en sık nedenidir. Bunun yanı sıra boy kısalığının diğer sık görülen nedenleri şu şekildedir:
- İskelet displazisi: eğer kol ve bacaklarda orantısız bir boy kısalığı varsa (bir uzvun diğerinden daha kısa olması) iskelet displazisi ilk akla gelmesi gereken durumdur.
- Turner Sendromu: doğum ağırlığı düşük (SGA) olan bebeklerde mutlaka düşünülmesi gereken bir nedendir. Bazen Turner sendromunun tek belirtisi boy kısalığı olabildiği için iyi araştırılmalıdır
- Kronik Hastalıklar ve beslenme yetersizliği: Boy kısalığının doğum sonrası görülen nedenleri arasında en sık bu nedenler bulunur. Sindirim sisteminde emilim bozukluğuna neden olan Hastalıklar da büyümede yavaşlamaya neden olabilmektedir.
- Hormonal nedenler: Hormon üretiminde bozukluğa neden olan durumlar sıklıkla büyümede gerilemeye neden olmaktadır. Cushing sendromu (kortizon hormonundaki salınım bozukluğu) ve Doğumsal Hipotiroidi (tiroid hormonlarının salınımında azalma veya hiç salınmaması) Boy kısalığının sıkça görülen hormona bağlı olan nedenleri arasındadır.
Çocuğumun Uzamasında Bir Bozukluk Olduğunu Nasıl Anlayabilirim?
Çocuğunuzun uzamasında bir bozukluk olduğunu her gün gördüğünüz için fark etmeyebilirsiniz ancak düzenli sağlık kontrollerinde bu durum fark edilebilir. Çocuğunuzun boyundaki normal dışı uzama veya kısalmayı aşağıdaki yollarla da anlayabilirsiniz:
Çocuğunuzun uzuvlarında kısalık olması | Çocuğunuzun sırtında ve bacaklarında ergenlikten önce deri renginden daha açık yatay çizgiler (çatlak benzeri) görülmesi |
Çocuğun pantolon boyunun en az 2 sene aynı kalması | Çocuğun yaşıtlarına kıyasla kısa olması |
Çocuğun anne ve baba boyuna göre hesaplamalardan daha kısa olması | Büyüme eğrisinde düzenli bir şekilde aşağıda kalması |
Çocuğunuzun Düşük doğum ağırlığıyla doğması | Vücutta ve yüzde yapısal bozukluklar olması |
Çocuğunuzun Kilo almasına rağmen boyunun uzamaması | Çocuğunuzun ellerinin hızla büyümeye başlaması |
Çocuğunuzun yüz hatlarının çıkıntılı ve kaba olmaya başlaması | Yaşıtlarına kıyasla fark edilir şekilde uzun olması |
Ergenlik öncesinde yoğun sırt ve bacak ağrıları (büyüme ağrıları)olması | Çocuğunuzun fiziksel aktiviteler sırasında kemiklerinde ağrı olduğunu söylemesi |
Çocuk Boyu Neden Uzun olur?
Çocuğunuzun boyunun büyük olması sağlıklı bir durum olabileceği gibi, uzuvlarında ve yüzünde yapısal bozuklukluklar ve zeka geriliği gibi durumların varlığında boy uzunluğu bir hastalığın eşlikçisi olabilir. Normal olmayan aşırı büyüme iki şekilde gerçekleşir:
Primer Aşırı Büyüme
Primer yanı asıl aşırı büyüme sendromları çoğunlukla genetik kökenlidir. Bu hastalıkların bir bölümü genel büyümeye neden olurken bir bölümü bölgesel büyümeye neden olur. Primer büyümeye neden olan sendromlar şu şekildedir:
Genel Büyümeye Neden Olan Sendromlar
- Sotos Sendromu
- Malan Sendromu
- Marshall-Smith Sendromu
- Weaver Sendromu
- Perlman Sendromu
- Proteus Sendromu
- Yerel Büyümeye Neden Olan Sendromlar
- Konjenital hemihipertrofi
- Klippel-Trenanuay Sendromu
Sekonder Aşırı Büyüme
Sekonder aşırı büyüme doğumda olmayan sonra gelişen durumlardan kaynaklanır ve genellikle hormonal hastalıklardan meydana gelir en sık görülen Sekonder Aşırı Büyüme nedenleri Gigantizm (Büyüme hormonunun fazla salgılanması) ve Konjenital Adrenal Hiperplazidir (Doğumsal Böbreküstü Bezi Büyümesi)
Boy Kısalığının Nedeni Nasıl Anlaşılır?
Boy kısalığında tanı için en önemli kriter çocuğun düzenli öyküsüdür. Beslenmenin sorgulanması doğum sonrası büyüme geriliklerinin ortaya çıkmasını sağlayabilir. Düzenli takibi yapılmış bir bebek için büyümenin ne zaman yavaşladığı bilinebilir ve buna göre bir tedavi planı oluşturulabilir.
Fizik muayene de büyüme bozukluğunun etkili bir şekilde incelenmesine çok önemli bir yer tutar. Örneğin bir kolun diğerinden boyut olarak az bile kısa olması Hipokondroplaziyi düşündürebilir. Hormonların kandaki seviyelerinin kontrolü de Hormonal nedenleri dışlamayı veya onlara yönelmeyi sağlar.
Çocuk Boyunun Normal Değerlerinde Olmaması Nasıl Tedavi Edilir?
Çocukluk yaşlarında böyle bir durumla karşılaşılıp tanı koyulan çocuklara çeşitli tedaviler uygulanmaktadır. Bu tedaviler sıklıkla alttaki nedeni ortadan kaldırıp büyümeyi normal sınırlara döndürmeye yöneliktir ancak boyun normalden uzun olduğu durumlarda tedavi sonrasında hastalığın oluşturduğu yapısal bozukluklar kalıcı olabilmekte ve bunun tek çözümü cerrahi olabilir. Boyu kısa olan çocuklar için hormon tedavisi yanında sağlıklı ve yeterli beslenme ile normal boya ulaşılabilir. Boy kısalığında büyüme hormonu tedavisi en sık kullanılan ve başarı oranı çok yüksek olduğu için sıklıkla tercih edilmektedir.
Çocuk Hedef Boyu yazımız gibi diğer hesaplamaları sitemizde bulabilirsiniz.
Persentil Ne Demek?
Persentil yani Yüzdebirlik, belirlenen bir değerde normal değerlerden uzak olan kişi yüzdesini ifade eder. Örneğin bir değerin 3 persentilde bulunması toplumun yalnızca yüzde 3’ünden daha yüksek bir değere sahip olduğu anlamına gelir.
Çocuk Hedef Boyu Hesaplaması Güvenilir Mi?
Evet, bu hesaplama tüm dünyada kullanılan standart bir yöntemdir ve çocukların %90’ında doğru sonuç vermektedir.
Çocuk Boyu Yılda Ne Kadar Uzar?
Yaklaşık olarak çocukların boyu normalde 1-2 yaş arası 10-12 cm, 2-4 yaş arası 5-8 cm ve ergenliğe girene dek dek yılda 4-7 cm arası uzar.
Kaynaklar
Cevap Yazın